3.2 Livingstone se bydrae tot die bekendstelling van afrika

Sosiale wetenskappe: geskiedenis

Graad 6

Ontdekkingsreise in afrika

Module 11

Livingstone se bydrae tot die bekendstelling van afrika

Aktiwiteit 1:

Om die oorsake en gevolge van gebeure te bepaal

[lu 2.2]

a) Bestudeer meegaande skrywe van Livingstone. Verduidelik daarna vir jou maat die belangrikste redes waarom hy na Afrika gekom het.

“Ek sal alles in my vermoë doen om die Woord van God te verkondig deur te preek, aansporing, gesprek, onderrig van die jeug en die verbetering van die mense met wie ek gaan werk deur hulle bekend te stel aan kuns en wetenskap. Só sal ek die Christendom in hul harte bring.”

David Livingstone

Livingstone word vereer vir sy ontdekkingswerk in Afrika. Lees onderstaande berig wat geskryf is oor sy reis na die hart van Afrika. Meegaande kaart gaan jou ook help.

Livingstone (‘n Skot) was ‘n man met baie deursettingsvermoë. In 1841 het hy by die sendingstasie op Kuruman aangekom en saam met eerwaarde Robert Moffat gewerk. In 1843 het hy besluit om nog sendingstasies te stig en in 1849 vertrek hy om nog stasies te gaan stig.

Hy sukkel baie om met die bestaande kaarte van Afrika spesifieke plekke op te spoor. In 1851 ontdek hy egter die boloop van die Zambezirivier. Livingstone was baie lief vir die natuur en het noukeurig aantekeninge gemaak van sy roetes, plekke en diere op sy ontdekkingstogte. Baie van sy aantekeninge is oor die hele wêreld versprei en so het die mense meer kennis opgedoen oor Afrika.

Tydens ‘n rit op die Zambezi in ‘n kano kom hy af op die groot watervalle van “Mosi-oa-tunya” (die rook wat bulder). Livingstone noem dit toe die Victoriawaterval. In 1855 ontvang hy ‘n medalje vir sy geweldige bydrae om inligting oor Afrika aan die wêreld bekend te stel.

In 1858 is Livingstone terug na die Zambezirivier om te kyk of die Europese teenwoordigheid nie slawehandel kan help beëindig nie. Die rivier was onvaarbaar vir sy stoomboot en hy moes weer terugkeer. Niks kon Livingstone keer om sy doel te bereik nie en in 1866 was hy weer terug in Afrika en vestig hy hom by Ujiji. Hier was hy na aan die hart van die slawehandel. Dit is gedurende hierdie tydperk wat hy nie van hom laat hoor het nie, en die mense het bekommerd geraak oor hom.

Die volgende vier oefeninge gaan jou help om te leer dat:

• Dit belangrik is om te verstaan waar sekere gebeure plaasvind of plaasgevind het.
• Alle gebeure oorsake en gevolge het.

b) Dinkskrum vir julle!

• Livingstone se leuse was:

Vrees God en werk hard.

Wat is die gevolg(e) van so ‘n leuse?

• Op een van sy eerste reise het ‘n leeu Livingstone se een arm vermink vir die res van sy lewe. Livingstone en ‘n ooggetuie het dit soos volg beskryf:

Livingstone: “Suddenly I saw the lion in the act of springing upon me. He caught my shoulder as he sprang and shook me as a terrier dog does a rat.”

Ooggetuie: “The lion then attacked one of the natives whose gun misfired twice. It went on to attack a second native, but by this time the bullets Livingstone had fired, took effect and the lion fell dead.”

• Met hierdie verswakte arm het hy later vol en gevaarlike riviere (met krokodille) aangedurf.
• Dink jy Livingstone het soos ‘n held opgetree? Waarom?