0.8 Điều khiển cho chôm chôm ra hoa rãi vụ  (Page 3/8)

ba

Hình 8.4 Sự phát triển của chồi ngọn với sự tác động của PBZ. a) Có xử lý PBZ ở nồng độ 600 ppm; b) đối chứng không xử lý

Sự đậu trái và rụng trái non

Khảo sát sự đậu trái và sự rụng trái non chôm chôm Java tại Cần Thơ Châu Trùng Dương (2005) nhận thấy thời gian từ khi đậu trái đến khi thu hoạch kéo dài 14-16 tuần. Tỉ lệ đậu trái rất thấp, chỉ đạt 1,1%. Sự rụng trái non xảy ra chủ yếu ở giai đoạn 4 tuần sau khi đậu trái, trong đó giai đoạn 2 tuần sau khi đậu trái tỉ lệ rụng trái non gần 50% và tuần tiếp theo là trên 30%. Sự rụng trái non giảm dần và hầu như chấm dứt ở giai đoạn 8 tuần sau khi đậu trái và số trái/chùm ổn định đến khi thu hoạch (Hình 8.5).

Hình 8.5 Số trái còn lại/phát hoa giai đoạn từ khi đậu trái đến khi thu hoạch của chôm chôm Java tại huyện Phong Điền, TP. Cần Thơ

b)a)

Hình 8.6 Hiện tượng chôm chôm bị trái ‘tiêu’ do không được thụ tinh (a) và trái phát triển bình thường (b)

Quá trình phát triển trái chôm chôm

Sau khi đậu trái, trọng lượng vỏ tăng chậm trong thời gian từ tuần 1-6, sau đó tăng nhanh cho đến khi thu hoạch. Trọng lượng hạt tăng chậm từ tuần 1-6, từ tuần 6-11 trọng lượng hạt tăng nhiều nhất sau đó trọng lượng tăng không đáng kể. Cơm bắt đầu hình thành từ tuần thứ 7 kéo dài đến khi thu hoạch. Trọng lượng trái phát triển chậm vào giai đoạn 1- 8 tuần sau khi đậu trái, tuần 8-9 trọng lượng trái tăng lên, tuần 10-11 tăng không nhiều. Thịt trái bắt đầu hình thành từ tuần thứ bảy sau khi đậu trái nhưng bắt đầu tăng trưởng nhanh từ tuần thứ 10 đến khi thu hoạch (Hình 8.7 và Hình 8.8). Sự phát triển thịt trái đã làm trọng lượng trái tăng nhanh trong giai đoạn nầy. Trọng lượng trung bình của chôm chôm là 32 g, tỉ lệ giữa các phần bao gồm, vỏ chiếm 48% trọng lượng trái, phần cơm chiếm 45% trọng lượng trái, hạt chiếm 7% trọng lượng trái. Chiều dài trái trung bình là 4,6 cm, chiều rộng trái trung bình là 3,7 cm, dày vỏ là 4,1 mm lúc thu hoạch. Khảo sát 3 giống chôm chôm ‘Rongrean’, java và chôm chôm nhãn, Đào Thị Bé Bảy và ctv. (2005) cho biết thời gian từ khi đậu trái đến khi thu hoạch của cả ba giống từ 115-120 ngày, thu hoạch tập trung từ tháng 5-6.

Tóm lại, từ khi nhú mầm đến khi ra hoa trong khoảng 40 ngày và từ khi đậu trái đến thu hoạch từ 14-16 tuần. Tỉ lệ đậu trái rất thấp chỉ khoảng 1%. Chôm chôm rụng trái nhiều nhất trong khoảng hai tuần sau khi đậu trái, sau đó tỉ lệ rụng trái non giảm dần và ổn định ở giai đoạn 8 tuần sau khi đậu trái. Trọng lượng trái tăng nhanh cùng với sự hình thành thịt trái ở giai đoạn 10 tuần sau khi đậu trái cho đến khi thu hoạch.

Hình 8.7 Sự phát triển trọng lượng trái chôm chôm Java 24 năm tuổi tại huyện Phong Điền TP. Cần Thơ

Hình 8.8 Các giai đoạn phát triển trái chôm chôm Java từ khi đậu trái đến khi thu hoạch tại Phong Điền, TP. Cần Thơ

Yếu tố ảnh hưởng lên sự ra hoa

Giống

Đặc điểm ra hoa của những giống chôm chôm rất khác nhau, có giống ra hoa sớm nhưng cũng có giống ra hoa trễ hơn.

Hình 8.9 Trái chôm chôm ‘Rongrean’ của Thái Lan, có râu màu xanh

Hình 8.10 Trái chôm chôm Java của Việt Nam

Tuổi lá