0.8 Lập trình hàm  (Page 2/6)

Áp dụng cho tất cả là một dạng hàm mà nó lấy một hàm đơn như là một tham số. Áp dụng cho tất cả được ký hiệu là . Nếu áp dụng vào một danh sách các đối thì áp dụng cho tất cả sẽ áp dụng hàm tham số cho mỗi một giá trị và tập hợp các kết quả vào trong một danh sách. Ví dụ

Cho h(x)  x*x thì (h, (2,3,4)) có kết quả là (4,9,16)

Bản chất của ngôn ngữ lập trình hàm

Mục đich của việc thiết kế ngôn ngữ lập trình hàm là mô phỏng các hàm toán học một cách nhiều nhất có thể được. Trong ngôn ngữ ra lệnh, một biểu thức được đánh giá và kết quả của nó được lưu trữ trong ô nhớ được biểu diễn bởi một biến trong chương trình. Ngược lại, trong ngôn ngữ lập trình hàm không sử dụng biến và do đó không cần lệnh gán. Ðiều này giải phóng người lập trình khỏi mối quan tâm về ô nhớ của máy tính trong khi thực hiên chương trình. Không có biến cho nên không có cấu trúc lặp (vì cấu trúc lặp được điều khiển bởi biến). Các lệnh lặp lại sẽ được xử lý bằng giải pháp đệ quy. Chương trình là các định nghĩa hàm và các áp dụng hàm. Sự thực hiện là việc đánh giá các áp dụng hàm. Sự thực hiện một hàm luôn cho cùng một kết quả khi ta cho nó cùng một đối số. Điều này gọi là trong suốt tham khảo (referential transparancy). Nó cho thấy rằng ngữ nghĩa của ngôn ngữ lập trình hàm đơn giản hơn ngữ nghĩa của ngôn ngữ lập trình ra lệnh và ngôn ngữ hàm bao gồm cả những nét đặc biệt của ngôn ngữ ra lệnh.

Ngôn ngữ hàm cung cấp một tập hợp các hàm nguyên thủy, một tập các dạng hàm để xây dựng các hàm phức tạp từ các hàm đã có. Ngôn ngữ cũng cung cấp một phép toán áp dụng hàm và các cấu trúc lưu trữ dữ liệu. Một ngôn ngữ hàm được thiết kế tốt là một ngôn ngữ có tập hợp nhỏ các hàm nguyên thủy. Phần sau chúng ta làm quen với một ngôn ngữ lập trình hàm khá nổi tiếng là ngôn ngữ LISP.

Ngôn ngữ lisp

Giới thiệu:

Ðược J. MAC CARTHY viết năm 1958, LISP là một trong những ngôn ngữ lập trình sớm nhất. Ðầu năm những năm 80, LISP được phát triển mạnh nhờ những áp dụng trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. LISP có các ưu điểm chính như sau:

• Cú pháp đơn giản. Trong LISP chỉ có một cấu trúc duy nhất là cấu trúc danh sách (LISP là ngôn ngữ xử lý danh sách: LISP = LISt Processing language), không có lệnh, không có từ khóa, tất cả các hàm đều được viết dưới dạng danh sách.
• Là một ngôn ngữ mạnh nhờ tính tương đương giữa dữ liệu và chương trình: dữ liệu và chương trình đều là danh sách, chúng có thể thao tác nhờ chung một công cụ.
• Mềm dẻo và dễ phát triển.

Các khái niệm cơ bản

Nguyên tử (atom)

Nguyên tử là một đối tượng cơ bản của LISP, nguyên tử có thể là số hoặc ký hiệu.

• Số. Dữ liệu số trong LISP cũng giống như trong một số ngôn ngữ lập trình khác như Pascal, C…

Ví dụ về các hằng số: 5, -17, 5.35, 3/4, 118.2E+5,...

• Ký hiệu (symbol) là một chuỗi các ký tự (trừ các ký tự đặc biệt, dấu ngoặc và khoảng trống). Các hằng ký hiệu được viết mở đầu bằng dấu nháy đơn ‘.

Ví dụ về các hằng ký hiệu: ‘a, ‘anh, ‘anh_ba,...

Một số ký hiệu được định nghĩa trước như: T (về mặt logic, được hiểu là TRUE), NIL (về mặt logic, được hiểu là FALSE).

Hằng ký hiệu số được xem như là một số, chẳng hạn ‘5 = 5.