<< Chapter < Page Chapter >> Page >

Geskiedenis

Graad 4

Hoe vervoer die mensdom gedien het

Module 9

‘n kort geskiedenis van seevervoer

Skepe het reeds voor 1500 vanaf Europa om die suidpunt van Afrika gevaar – onthou Dias en Da Gama.

In 1652 het die Nederlanders onder Jan van Riebeeck ‘n verversingspos aan die Kaap gestig. Hulle seilskepe het groot seile gehad om só die wind beter te benut om te kon seil.

Sedert daardie tyd het daar al baie ontwikkelings plaasgevind. Vandag beweeg die meeste groot skepe met behulp van kragtige enjins voort.

Aktiwiteit 1

Om die verskille tussen gister en vandag te soek [lu 2.3]

A)kan jy uitken (merk), watter vyf items nie in die tydperk pas nie?

B)kan jy die volgende skepe uitken?

Stoomboot Visserskuit Passasierskip Vragskip Sleepboot Seiljag Olietenker

C)die kaapse seeroete het al hoe belangriker geword sedert 1652. waarom?

Oseaanroetes van die wêreld(Die dikte van die lyne stem ooreen met die tonnemaat wat vervoer word.)

D)lees nou die wonderlike verhaal van ‘n beroemde see-avonturier.

  • Gebruik ‘n atlas en vra jou onderwyser om jou te help om Heyerdahl se reise te volg.
  • Skryf ‘n kort briefie vir jou maat waarin jy hom of haar van ‘n ander beroemde (maar moderne) baanbreker – man of vrou – ten opsigte van seevaart vertel. Wat kan ons vandag by hom /haar leer?

Thor heyerdahl

Die Noorweegse wetenskaplike en avonturier, Thor Heyerdahl, is gebore op 6 Oktober 1914 in Larvik, Noorweë. Hy het beroemd geword nadat hy en vyf ander bemanningslede ‘n suksesvolle seereis onderneem het op ‘n vlot gemaak van balsahout (‘n ligte, sterk hout), en met die naam Kon-Tiki . Hierdie reis het in 1947 plaasgevind. Binne 97 dae het hulle die Atlantiese Oseaan vanaf Peru na Polinesië oorgesteek. Die Polinesiese eilande is noord van Nieu-Seeland en ongeveer 2 000 km ver van Peru. Die vlot is gebou volgens die voorbeeld van die antieke Inkas en vernoem na ‘n Plinesiese god, Tiki . Heyerdahl wou bewys dat die bewoners van Polinesië van Peru in Suid-Amerika afkomstig was – en nie vanaf Asië nie. Volgens hom kon hulle sulke groot afstande op see aflê.

Hy het later die verloop van dié suksesvolle reis in sy boek, Kon-Tiki , beskryf en meer as 20 miljoen kopieë daarvan is verkoop. Dié epiese avontuur is in 1950 ook verfilm en het ‘n Oscar verower!

Op 17 Mei 1970 het hy weer groot opspraak verwek toe hy die Atlantiese Oseaan met ‘n bemanning van sewe oorgesteek het, met ‘n boot van 12 m lank en gemaak van papirus. Die naam daarvan was Ra-2 , en dit is deur Indiane uit die omgewing van die Titicacameer in Suid-Amerika gebou, waar dié tipe boot gebruik word.

Thor Heyerdahl wou bewys dat die antieke Egiptenare Amerika lank voor Columbus bereik het, en dat hulle dus ‘n groot invloed op die antieke Amerikaanse-Indiaanse beskawing gehad het. Heyerdahl se reis vanaf Marokko in Afrika na die eiland Barbados in die Karibiese See (960 km) het ongeveer 57 dae geduur. Historici het nie veel waarde aan dié reis geheg nie. Heyerdahl en sy bemanning het egter tydens hulle tog monsters geneem van die seewater om só te bewys hoeveel oliebesoedeling daar in die Atlantiese Oseaan plaasvind.

In 1977 tot 1978 het Thor Heyerdahl ‘n boot van riet, die Tigris , met behulp van die Suid-Amerikaanse Indiane van die Titicacameer gebou. Hierdie keer het hy daarin geslaag om die afstand in beide rigtings af te lê. Tydens hierdie tog is hy so geskok deur die toenemende besoedeling van die see dat hy sy boot agterna uit protes verbrand het.

In die 1980’s het Thor Heyerdahl al hoe meer betrokke geraak by veldtogte teen besoedeling.

Assessering

Leeruitkoms 2: geskiedkundige kennis en begrip

Die leerder is in staat om geskiedkundige kennis en begrip te toon.

Assesseringstandaard

Dis duidelik wanneer die leerder

  • ooreenkomste en verskille: ooreenkomste en verskille tussen die verlede en hede identifiseer oor hoe dinge gedoen is binne ‘n bepaalde konteks.

Memorandum

  1. Vlieënde piering, pendeltuig, kabelkar, motorboot, roeiboot met vlag
  2. 1, 3, 8, 6, 5, 7, 4 (2 is in duikboot)

c) Sentraal geleë vir ‘n verskeidenheid seeroetes – veral t.o.v. handel

Questions & Answers

what is mutation
Janga Reply
what is a cell
Sifune Reply
how is urine form
Sifune
what is antagonism?
mahase Reply
classification of plants, gymnosperm features.
Linsy Reply
what is the features of gymnosperm
Linsy
how many types of solid did we have
Samuel Reply
what is an ionic bond
Samuel
What is Atoms
Daprince Reply
what is fallopian tube
Merolyn
what is bladder
Merolyn
what's bulbourethral gland
Eduek Reply
urine is formed in the nephron of the renal medulla in the kidney. It starts from filtration, then selective reabsorption and finally secretion
onuoha Reply
State the evolution relation and relevance between endoplasmic reticulum and cytoskeleton as it relates to cell.
Jeremiah
what is heart
Konadu Reply
how is urine formed in human
Konadu
how is urine formed in human
Rahma
what is the diference between a cavity and a canal
Pelagie Reply
what is the causative agent of malaria
Diamond
malaria is caused by an insect called mosquito.
Naomi
Malaria is cause by female anopheles mosquito
Isaac
Malaria is caused by plasmodium Female anopheles mosquitoe is d carrier
Olalekan
a canal is more needed in a root but a cavity is a bad effect
Commander
what are pathogens
Don Reply
In biology, a pathogen (Greek: πάθος pathos "suffering", "passion" and -γενής -genēs "producer of") in the oldest and broadest sense, is anything that can produce disease. A pathogen may also be referred to as an infectious agent, or simply a germ. The term pathogen came into use in the 1880s.[1][2
Zainab
A virus
Commander
Definition of respiration
Muhsin Reply
respiration is the process in which we breath in oxygen and breath out carbon dioxide
Achor
how are lungs work
Commander
where does digestion begins
Achiri Reply
in the mouth
EZEKIEL
what are the functions of follicle stimulating harmones?
Rashima Reply
stimulates the follicle to release the mature ovum into the oviduct
Davonte
what are the functions of Endocrine and pituitary gland
Chinaza
endocrine secrete hormone and regulate body process
Achor
while pituitary gland is an example of endocrine system and it's found in the Brain
Achor
what's biology?
Egbodo Reply
Biology is the study of living organisms, divided into many specialized field that cover their morphology, physiology,anatomy, behaviour,origin and distribution.
Lisah
biology is the study of life.
Alfreda
Biology is the study of how living organisms live and survive in a specific environment
Sifune
Got questions? Join the online conversation and get instant answers!
Jobilize.com Reply

Get Jobilize Job Search Mobile App in your pocket Now!

Get it on Google Play Download on the App Store Now




Source:  OpenStax, Geskiedenis graad 4. OpenStax CNX. Sep 17, 2009 Download for free at http://cnx.org/content/col11090/1.1
Google Play and the Google Play logo are trademarks of Google Inc.

Notification Switch

Would you like to follow the 'Geskiedenis graad 4' conversation and receive update notifications?

Ask