<< Chapter < Page Chapter >> Page >

Natuurwetenskappe

Graad 9

Die aarde, sterrestelsels en ruimteprogramme

Module 15

Planete van ons sonnestelsel

Die volgende skets toon die binnekring-planete van ons sonnestelsel

Statistiek van die binnekring-planete

Naam Mercurius Venus Aarde Mars
Deursnit (km) 4 878 12 104 12 750 6 787
Massa as % van die aarde 0,06 0,8 - 0,1
Afstand van son (in miljoene km) 58 108 150 228
Aantal mane 0 0 1 2
Ander feite
  • Geen atmosfeer
  • Swawelsuurwolke
  • Digte CO 2 vang hitte vas en gee opper­vlak-temperatuur van 480°C
  • Tol in teenoorge­stelde rigting as alle ander planete
  • Die rooi planeet (a.g.v. yster)
  • Temperature tussen –125°C en 20°C
  • Tekens van water­damp

Aktiwiteit 1:

Om afleidings te maak en te interpreteer

1. Hoeveel planete wentel om die son?

2. Watter planeet is die naaste aan die son?

3. Watter planeet is verste van die son in die skets?

4. Wat is die vorm van die planete se wentelbane?

5. Watter planeet word die aarde se tweelingplaneet genoem omdat dit dieselfde vanuit die ruimte vertoon?

6. Watter planeet van hierdie groep het eienskappe naaste aan dié van die aarde?

Assessering van INTERPRETASIE:

Het jy die korrekte afleidings gemaak?

[LU 2.3]

Aktiwiteit 2:

Om die wentelbane van die planete te teken

Die volgende skets toon die buitekring-planete van ons sonnestelsel .

Assessering van wentelbaansketse:

Het jy die diagram korrek voorgestel?

[LU 2.1]

Statistiek van die buitekring-planete

Naam Jupiter Saturnus Uranus Neptunus Pluto
Deursnit (km) 142 800 120 660 51 118 49 528 2 300
Massa = x keer dié van die aarde 318 95 14,5 17 0,0025
Afstand van son (in miljoene km) 778 1 429 2 871 4 500 5 913
Aantal mane 16 18 15 8 1
Ander feite
  • Gaswolke be­dek die hele planeet
  • Het ’n groot rooi vlek – vermoe­delik ’n groot orkaan
  • Galileo Galilei het in die laat 1500’s reeds vier van die mane gesien.
  • Die grootste maan is groter as Mercurius.
  • Titan, die een maan, het sy eie atmosfeer
  • Ringe van verbrokkelde rots/ysstuk­ke rondom die planeet
  • ’n Ysreus, -197°C in sy atmos­feer
  • Winde waai teen 1 400km/uur
  • -225°C
  • -223°C

Aktiwiteit 3:

Om vrae oor planete te beantwoord

Watter planeet het:

1. ’n rooi kol?

2. ysringe?

3. die sterkste winde?

4. die grootste massa?

5. die meeste mane?

6. die laagste temperatuur?

7. die grootste deursnit?

8. die hoogste temperature?

9. ’n maan met ’n atmosfeer?

10. ’n maan groter as ’n ander planeet?

Assessering van PLANEETVRAE:

Het jy die vrae korrek beantwoord? [LU 2.3]

Aktiwiteit 4:

Afstandverwerking (translasietaak)

Opdrag:

Translasietaak

1. Bestudeer bostaande waardes en voorgestelde afstande vanaf die son.

1 cm = 1 astronomiese eenheid

Identifiseer die planete:

A

B

C

D

2. Rangskik die planete van grootste na kleinste

3. Watter planeet is 5 x verder van die son as die aarde?

4. Watter planeet is 30 x verder van die son as die aarde?

5. Mars se gravitasie is 0,39 van dié van die aarde. As jy op aarde 100 kg weeg, sal jy op Mars 100 x 0,39 kg weeg, d.w.s. 39 kg.

Hoeveel weeg jy op aarde?

Bereken hoeveel jy sal weeg op die verskillende planete en voltooi die tabel:

Planeet Oppervlakswaartekrag Jou gewig
Mercurius 0,39 ..................................................
Venus 0,91 ..................................................
Aarde 1,00 ..................................................
Mars 0,39 ..................................................
Jupiter 2,60 ..................................................
Saturnus 1,10 ..................................................
Uranus 0,88 ..................................................
Neptunus 1,14 ..................................................
Pluto 0,05 (ongeveer) ..................................................

6. Op watter planeet sal jy:

(a) die ligste weeg?

  1. die swaarste weeg?

Assessering van TRANSLASIETAAK:

Het jy die omskakelings korrek gedoen? Kon jy die inligting kategoriseer?

[LU 2.2; LU 2.4]

Aktiwiteit 5:

Om ‘n drie-dimensionele bouprojek aan te pak

BOU ’n SONNESTELSEL

Daar kan in groepe gewerk word om

  • ’n volledige sonnestelsel
  • slegs die binnekringplanete
  • slegs die buitekringplanete
  • individuele planete

te bou.

  • Die projek moet drie-dimensioneel, kleurvol en bruikbaar vir die opvoeder wees.
  • Voorstel: Gebruik papiermaché, of koerantpapier, stysel en waterverf.
  • Kleure moet ooreenkomstig die kenmerke van ’n planeet gekies word.

Assessering van BOUPROJEK:

Het jy a) beplan hoe jy inligting sou bekomb) informasie ingesamel c) informasie en bevindinge gekommunikeer?

[LU 1.1; LU 1.2; LU 1.3; LU 3.1]

Assessering

LU 1

Wetenskaplike Ondersoek

Die leerder is in staat om met selfvertroue op weetgierigheid oor natuurlike verskynsels te reageer, en om binne die konteks van wetenskap, tegnologie en die omgewing verbande te ondersoek en probleme op te los.

Dit word bewys as die leerder:

1.1 ondersoeke beplan;

1.2 ondersoeke uitvoer en data versamel;

1.3 data evalueer en bevindinge kommunikeer.

LU 2

Konstruksie van Wetenskapkennis

Die leerder ken, interpreteer en pas wetenskaplike, tegnologiese en omgewings- kennis toe.

Dit word bewys as die leerder:

2.1 betekenisvolle inligting kan oproep;

2.2 inligting kan kategoriseer;

2.3 inligting kan interpreteer;

2.4 kennis kan toepas.

LU 3

Wetenskap, die Gemeenskap en die Omgewing

Die leerder is in staat om begrip van die onderlinge verband tussen wetenskap en tegnologie, die samelewing en die omgewing te toon.

Dit word bewys as die leerder:

3.1 wetenskap as ’n menslike aktiwiteit verstaan;

3.2 die volhoubare gebruik van die aarde se hulpbronne verstaan.

Memorandum

AKTIWITEIT: INTERPRETASIE

1. 9

2. Mercurius

3. Neptunus

4. ellipties

5. Venus

6. Mars

AKTIWITEIT: VRAE – Watter planeet….

1. Jupiter

2. Saturnus

3. Neptunus

4. Jupiter

5. Saturnus

6. Neptunus

7. Jupiter

8. Mercurius

9. Saturnus se Titan

10. Ganymede van Jupiter is die grootste in ons sterrestelsel en is groter as Mercurius

AKTIWITEIT: AFSTANDVERWERKING (translasietaak)

1. A = Mars ( 1,6 x 150 milj)B= JupiterC = UranusD= Pluto

2. Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus, Aarde, Venus, Mars, Mercurius, en Pluto

3. Jupiter

4. Neptunus

5. Elkeen volgens eie massa

6a) Pluto

6b) Jupiter

Questions & Answers

what is mutation
Janga Reply
what is a cell
Sifune Reply
how is urine form
Sifune
what is antagonism?
mahase Reply
classification of plants, gymnosperm features.
Linsy Reply
what is the features of gymnosperm
Linsy
how many types of solid did we have
Samuel Reply
what is an ionic bond
Samuel
What is Atoms
Daprince Reply
what is fallopian tube
Merolyn
what is bladder
Merolyn
what's bulbourethral gland
Eduek Reply
urine is formed in the nephron of the renal medulla in the kidney. It starts from filtration, then selective reabsorption and finally secretion
onuoha Reply
State the evolution relation and relevance between endoplasmic reticulum and cytoskeleton as it relates to cell.
Jeremiah
what is heart
Konadu Reply
how is urine formed in human
Konadu
how is urine formed in human
Rahma
what is the diference between a cavity and a canal
Pelagie Reply
what is the causative agent of malaria
Diamond
malaria is caused by an insect called mosquito.
Naomi
Malaria is cause by female anopheles mosquito
Isaac
Malaria is caused by plasmodium Female anopheles mosquitoe is d carrier
Olalekan
a canal is more needed in a root but a cavity is a bad effect
Commander
what are pathogens
Don Reply
In biology, a pathogen (Greek: πάθος pathos "suffering", "passion" and -γενής -genēs "producer of") in the oldest and broadest sense, is anything that can produce disease. A pathogen may also be referred to as an infectious agent, or simply a germ. The term pathogen came into use in the 1880s.[1][2
Zainab
A virus
Commander
Definition of respiration
Muhsin Reply
respiration is the process in which we breath in oxygen and breath out carbon dioxide
Achor
how are lungs work
Commander
where does digestion begins
Achiri Reply
in the mouth
EZEKIEL
what are the functions of follicle stimulating harmones?
Rashima Reply
stimulates the follicle to release the mature ovum into the oviduct
Davonte
what are the functions of Endocrine and pituitary gland
Chinaza
endocrine secrete hormone and regulate body process
Achor
while pituitary gland is an example of endocrine system and it's found in the Brain
Achor
what's biology?
Egbodo Reply
Biology is the study of living organisms, divided into many specialized field that cover their morphology, physiology,anatomy, behaviour,origin and distribution.
Lisah
biology is the study of life.
Alfreda
Biology is the study of how living organisms live and survive in a specific environment
Sifune
Got questions? Join the online conversation and get instant answers!
Jobilize.com Reply

Get Jobilize Job Search Mobile App in your pocket Now!

Get it on Google Play Download on the App Store Now




Source:  OpenStax, Natuurwetenskappe graad 9. OpenStax CNX. Sep 15, 2009 Download for free at http://cnx.org/content/col11068/1.1
Google Play and the Google Play logo are trademarks of Google Inc.

Notification Switch

Would you like to follow the 'Natuurwetenskappe graad 9' conversation and receive update notifications?

Ask