<< Chapter < Page Chapter >> Page >

Wie is die hoofkarakter in die gedig?

  • Die afkopman
  • Die perd
  • Die waansinnige vrou
  • Die niksvermoedende reisiger
  • Watter van die karakters is lewend en watter is spoke?
  1. Watter verhaal staan in geen boek geskryf nie?
  1. Wat is ‘n veldslag?
  1. Hoekom sou hulle die einde van die pad nooit haal nie?
  1. Waaraan, dink jy, het die vrou haar man herken?

Opdrag 6:

Om die ooreenkomste tussen twee gedigte te identifiseer

[lu 3.1]

Ruiter in die nag is ‘n verwerking van A.G. Visser se Ruiter van Skimmelperdpan . Hieronder word Windy Nights van R.L. Stevenson afgedruk. Lees dit aandagtig deur en reageer op die volgende vrae:

  1. Is daar ooreenkomste tussen die twee gedigte? Ja of Nee
  1. Indien wel, noem hulle.

Windy Nights

Whenever the moon and stars are set,

Whenever the wind is high,

All night long in the dark and wet,

A man goes riding by.

Late in the night when the fires are out,

Why does he gallop and gallop about?

Whenever the trees are crying aloud,

And ships are tossed at sea,

By, on the highway, low and loud,

By at the gallop goes he.

By at the gallop he goes, and then

By he comes back at the gallop again.

Robert Louis Stevenson

Assessering

Leeruitkomstes(LUs)
LU 1
LUISTER Die leerder is in staat om vir inligting en genot te luister en gepas en krities binne ‘n wye verskeidenheid situasies te reageer.
Assesseringstandaarde(ASe)
Dit is duidelik wanneer die leerder:
1.2 aandagtig luister vir spesifieke inligting en kerngedagtes en gepas reageer:
1.2.2 beantwoord vrae oor inhoud van tekste en gee eie mening;
LU 2
PRAAT Die leerder is in staat om vrymoedig en doeltreffend in gesproke taal binne ‘n wye verskeidenheid situasies te kommunikeer.
Dit is duidelik wanneer die leerder:
2.1 idees en gevoelens op ‘n ekspressiewe manier, met selfvertroue oordra:
  • rolspeel in ‘n storie;
2.5 mondelinge aanbiedings op ‘n kreatiewe wyse doen:
2.5.1 let op duidelike spraak;
2.5.2 korrekte pousering;
2.5.3 tempo en volumewisseling;
  • dramatiseer voorbeelde van ontronding en oorronding deur na streekstaal te verwys,
LU 3
LEES EN BESIGTIG Die leerder is in staat om vir inligting en genot te lees en te kyk en krities op die estetiese, kulturele en emosionele waardes in tekste te reageer.
Dit is duidelik wanneer die leerder:
3.1 ‘n strokiesverhaal lees en die kenmerke herken;
3.2 stillees korrek en met begrip toepas;
3.5 verskillende tekssoorte en die hoofkenmerke daarvan identifiseer en die struktuur van die teks verduidelik.
LU 4
SKRYF Die leerder is in staat om verskillende soorte feitelike en verbeeldingstekste vir ‘n wye verskeidenheid doeleindes te skryf.
Dit is duidelik wanneer die leerder:
4.1 verskeie verbeeldingstekste skryf:
4.1.2 skryf ‘n storie (verhalende opstel);
4.1.2 skryf ‘n samespraak (dialoë).
LU 5
DINK EN REDENEER Die leerder is in staat om taal vir dink en redeneer te gebruik en inligting vir leer te verkry, verwerk en gebruik.
Dit is duidelik wanneer die leerder:
5.1 taal vir dink en redeneer gebruik:
5.1.3 twee moontlikhede oorweeg en besluit watter een die beste keuse is;5.1.1 betekenis aflei en die skrywer se bedoeling verduidelik deur geskrewe, visuele en mondelinge tekste te interpreteer;
LU 6
TAALSTRUKTUUR EN –GEBRUIK Die leerder ken en is in staat om die klanke, woordeskat en grammatika van die taal te gebruik om tekste te skep en te interpreteer.
Dit is duidelik wanneer die leerder:
6.1 met woorde werk:
6.1.1 raak vertroud met kort en lang klanke en met tweeklanke (diftonge);
6.1.2 verdeel woorde korrek in lettergrepe;
6.1.3 gebruik skryftekens (deelteken, koppelteken, afkappingsteken en kappie) korrek;
6.1.5 gebruik ‘n woordeboek om woordeskat en spelvermoë uit te brei;
6.1.9 algemene sinonieme, antonieme verstaan en gebruik;
6.4 bewustheid en gebruik van styl ontwikkel:
6.4.3 gebruik idiomatiese uitdrukkings en taalidioom gepas;
6.5 kritiese taalbewustheid ontwikkel:
6.5.1 maak kennis met die letterlike en figuurlike gebruik van woorde; 8

Memorandum

Opdrag 1

Gesels eers met die leerders oor die begrippe. Lees dan die leesstuk. Verduidelik vooraf wie Antjie Somers was.

Antwoorde:

  • Werker – arbeider
  • Sonder ophou – aanhoudend
  • Hardwerkend – fluks
  • Laat spaander – weghardloop
  • Jaloers – afgunstig
  • Lafhartig – dapper
  • Hardwerkend – lui
  • Vergeet – onthou
  • Grootmense – kinders
  • Huilend – laggende
  • Die leerders moet hierdie woorde ook in die leesstuk onderstreep.

Opdrag 2

Die leerders kry vroegtydig hierdie opdrag. Hulle moet hul storie kom vertel of voorlees in die klas. So ook die gedigte.

Opdrag 3

Verdeel die klas in groepe van agt. Elke leerder kry een strofe van die gedig om te memoriseer. Elke groep tree aan voor die klas en dra die gedig voor.

Byklanke kan gebruik word, bv. die perdehoewe, geluide van nagdiere, die wind wat tier deur die kloof, bomme wat ontplof, geweerskote, ens.

Voorsiening vir voorbereiding moet gemaak word.

Die gedig kan ook deur ‘n spreekkoor voorgedra word.

Opdrag 4

  1. Die leerders moet hierdie woorde in ‘n woordeboek naslaan.

1. ‘n Wind wat verskriklik waai

  • Te erg om te aanskou
  • “Hoekom bly jy nie in jou graf nie?”
  • ‘n Soldaat te perd
  • Jy maak my elke nag wakker

Opdrag 5

1. ‘n Wit perd is meer sigbaar in die maanlig. Dit is ook spookagtig

  • ‘n Bouvallige huisie
  • Beer rym met weer
  • Gepaarde rym
  • Die titel van die gedig verskaf die antwoord
  • Slegs die reisiger is lewend
  • Sien vierde strofe
  • ‘n Groot geveg tussen twee vyandelike leërs
  • Die perd het nie ‘n ruiter gehad wat hom op koers kon hou nie
  • Miskien sy klere of liggaamshouding, of dalk ook die perd

Opdrag 6

Hierdie is ‘n goeie voorbeeld van intertekstualiteit , m.a.w. wanneer een skrywer se werk as inspirasie dien vir ‘n ander skrywer om ‘n kunswerk te skep met bv. dieselfde tema. Daar is ooreenkomste tussen twee tekste. Dit is nie noodwendig plagiaat nie. A.G. Visser het dikwels inspirasie gekry uit ander digters se gedigte.

  1. Ja.
  2. Die maan, die wind, die donker nag, ‘n ruiter te perd, laat in die nag, die vraag word gevra hoekom hy aanhoudend galop te perd.

Get Jobilize Job Search Mobile App in your pocket Now!

Get it on Google Play Download on the App Store Now




Source:  OpenStax, Afrikaans huistaal graad 7. OpenStax CNX. Sep 09, 2009 Download for free at http://cnx.org/content/col11016/1.1
Google Play and the Google Play logo are trademarks of Google Inc.

Notification Switch

Would you like to follow the 'Afrikaans huistaal graad 7' conversation and receive update notifications?

Ask