0.2 Chương trình con

CHƯƠNG TRÌNH CON- THỦ TỤC VÀ HÀM

• Khái niệm về chương trình con:

Chương trình con là một chương trình nằm bên trong một chương trình khác. Chương trình con có 2 loại: Thủ tục (Procedure) và hàm (Function):

• Thủ tục (PROCEDURE): Dùng để thực hiện một hay nhiều nhiệm vụ nào đó.
• Hàm (FUNCTION): Trả về một giá trị nào đó (có kiểu vô hướng, kiểu string hoặc kiểu con trỏ). Hàm có thể sử dụng trong các biểu thức.

Chương trình con được dùng rộng rãi khi xây dựng các chương trình lớn nhằm làm cho chương trình dễ theo dõi, dễ sửa chữa, có thể phân mảnh chương trình cho nhiều người làm. Một đặc điểm nổi bật của chương trình con là nó có tính đệ quy nhờ thế mà nhiều bài toán được giải quyết dễ dàng.

CẤU TRÚC CHUNG CỦA MỘT CHƯƠNG TRÌNH CÓ SỬ DỤNG CHƯƠNG TRÌNH CON:

 PROGRAM  Tên_chương_trình;

USES CRT;

CONST  ............;

TYPE     ............;

VAR       ............;

PROCEDURE  THUTUC[(Các tham số)];

[Khai báo Const, Type, Var]

BEGIN

     ..............

END;

 FUNCTION  HAM[(Các tham số)]:<Kiểu dữ liệu>;

[Khai báo Const, Type, Var]

BEGIN

     ..............

     HAM:=<Giá trị>;

END;

BEGIN {Chương trình chính}

     ...................

     THUTUC[(...)];

     ...................

     A:= HAM[(...)];

     ...................

END.

Chú ý: Trong quá trình xây dựng CHƯƠNG TRÌNH CON, khi nào thì nên dùng thủ tục/hàm?

( ví dụ n!, tìm điểm đối xứng)

Ví dụ 1.1: Viết CHƯƠNG TRÌNH CON để tính n! = 1.2...n.

Function GiaiThua(n:integer):integer;

Var P, i:integer;

Begin

    P:=1;

    For i:=1 To n Do P:=P*i;

    GiaiThua:=P;

End;

Ví dụ 1.2: Viết chương trình con để tìm điểm đối xứng của điểm (x,y) qua gốc tọa độ.

Procedure DoiXung(x,y:Integer; Var xx,yy:Integer);

Begin

    xx:=-x;

    yy:=-y;

End;

CHÚ Ý: Trong 2 ví dụ trên:

        n, x, y được gọi là tham trị (không có từ khóa var đứng trước) vì sau khi ra khỏi chương trình con giá trị của nó không bị thay đổi.

        xx, yy được gọi là tham biến (có từ khóa var đứng trước) vì sau khi ra khỏi chương trình con giá trị của nó bị thay đổi.

• Tham số trong chương trình con:

Các chương trình con có thể không cần tham số mà chỉ có các biến riêng (biến cục bộ). Trong trường hợp cần nhận các giá trị mà chương trình mẹ truyền cho thì chương trình con cần phải có các tham số.

Tham số thực là những giá trị lưu trữ trong các biến toàn cục của chương trình mẹ, được truyền cho các thủ tục hoặc hàm thông qua lời gọi tên của chúng.

Tham số được khai báo ngay sau tên chương trình con được gọi là tham số hình thức. Tham số hình thức gồm:

• Tham biến:

Tham biến là những giá trị mà chương trình con nhận từ chương trình mẹ, các giá trị này có thể biến đổi trong chương trình con và khi chương trình con kết thúc các giá trị này được trả về cho tham số thực.